Páxina 165
Ex. 1. Na páxina 10 do apéndice tedes os modelos de verbos da 3ª conxugación que teñen alternancia vocálica no presente de indicativo (e algúns tamén noutros tempos).
- Ti sempre mentes. (modelo servir)
- Por que toses? (modelo durmir)
- O esquío foxe polas árbores. (modelo durmir)
- Se segues así, acabarás enfermando. (modelo servir)
- Este ordenador xa non serve para nada.
- O anel loce moi ben no teu dedo. (modelo durmir)
- Sara sempre consegue o que quere. (modelo servir)
- Que ben ole este perfume. (modelo durmir)
- O río roxe no fondo do carrozo. (modelo durmir)
- Eu durmo coa ventá aberta, ti dormes moi tapada.
- Sinto moito o que sucedeu. Ti non o sentes? (modelo servir)
Ex. 2. Na páxina 9 do apéndice tedes a explicación da alternancia no timbre da raíz dos verbos da 1ª e da 2ª conxugación. Recordade que en galego hai sete fonemas vocálicos, xa que podemos ter e aberto (/ɛ/) ou e pechado (/e/) e o aberto (/ɔ/) ou o pechado (/o/). Polo tanto, estes verbos teñen alternancia vocálica porque, aínda que non cambie a letra, cambia o fonema.
En resumo, nos verbos da 1ª conxugación, sempre é vogal aberta agás na 2ª e 3ª persoa do plural e na 2ª de imperativo.
Nos verbos da 2ª conxugación, son pechadas a 1ª do singular e do plural e a 2ª do plural.
- Que bebes? /ɛ/ 2ª singular presente indicativo
- Bebo auga. /e/ 1ª singular presente indicativo
- Bebe este zume, verás que rico está. /e/ imperativo (se fose 2ª ou 3ª singular presente indicativo, sería aberta)
- Toma este agasallo. /ɔ/ imperativo
- Levo todo o día pedíndovos que levedes este saco para o lixo. Levo /ɛ/ 1ª singular presente indicativo - levedes /e/ 2ª plural presente de subxuntivo
- Come axiña. Se non comes terei que marchar. Come /o/ imperativo (se fose 2ª ou 3ª singular presente indicativo, sería aberta) - comes /ɔ/ 2ª singular presente indicativo
- Luís sempre come moi rápido. /ɔ/ 3ª singular presente indicativo
Ex. 3
a) sigue: 2ª singular imperativo / segue: 3ª singular presente indicativo
b) durmo: 1ª singular presente indicativo / durma: 1ª e 3ª singular presente subxuntivo
c) vamos: 1ª plural imperativo / imos: 1ª plural presente indicativo
Ex. 4
Oír (páx. 14 do apéndice)
- presente indicativo: oio, oes, oe, oímos, oídes, oen
- pretérito indicativo: oín, oíches, oíu, oímos, oístes, oíron
- presente subxuntivo: oia, oias, oia, oiamos, oiades, oian
Valer (páx. 17 do apéndice)
- pres. ind.: vallo, vales, vale, valemos, valedes, valen
- pret. ind.: valín, valeches, valeu, valemos, valestes, valeron
- pres. subx.: valla, vallas, valla, vallamos, vallades, vallan
Caber (páx. 12 do apéndice)
- pres. ind.: caibo, cabes, cabe, cabemos, cabedes, caben
- pret. ind.: couben, coubeches, coubo, coubemos, coubestes, couberon
- pres. subx.: caiba, caibas, caiba, caibamos, caibades, caiban
Querer (páx. 15 do apéndice)
- pres. ind.: quero, queres, quere, queremos, queredes, queren
- pret. ind.: quixen, quixeches, quixo, quixemos, quixestes, quixeron
- pres. subx.: queira, queiras, queira, queiramos, queirades, queiran
Ser (páx. 11 do apéndice)
- pres. ind.: son, es, é, somos, sodes, son
- pret. ind.: fun, fuches, foi, fomos, fostes, foron
- pres. subx.: sexa, sexas, sexa, sexamos, sexades, sexan
Ex. 5
- estiveres: 2ª singular, futuro subxuntivo, verbo estar
- fixeran: 3ª plural, antepretérito, vero facer
- din: 3ª plural, presente indicativo, verbo dicir
- dei: 1ª singular, pretérito indicativo, verbo dar
- houbésedes: 2ª plural, pretérito subxuntivo, verbo haber
- puido: 3ª singular, pretérito indicativo, verbo poder
- dicirdes: 2ª persoa plural, infinitivo conxugado
Ex. 6
- desculpe: 2ª persoa singular, imperativo
- nomear: infinitivo
- resultará: 3ª persoa singular, futuro de indicativo
- erixían: 3ª persoa plural, copretérito
- exclamou: 3ª persoa singular, pretérito indicativo
- pode: 3ª persoa singular, presente indicativo
- conserva: 3ª persoa singular, presente indicativo
Ex. 1. Na páxina 10 do apéndice tedes os modelos de verbos da 3ª conxugación que teñen alternancia vocálica no presente de indicativo (e algúns tamén noutros tempos).
- Ti sempre mentes. (modelo servir)
- Por que toses? (modelo durmir)
- O esquío foxe polas árbores. (modelo durmir)
- Se segues así, acabarás enfermando. (modelo servir)
- Este ordenador xa non serve para nada.
- O anel loce moi ben no teu dedo. (modelo durmir)
- Sara sempre consegue o que quere. (modelo servir)
- Que ben ole este perfume. (modelo durmir)
- O río roxe no fondo do carrozo. (modelo durmir)
- Eu durmo coa ventá aberta, ti dormes moi tapada.
- Sinto moito o que sucedeu. Ti non o sentes? (modelo servir)
Ex. 2. Na páxina 9 do apéndice tedes a explicación da alternancia no timbre da raíz dos verbos da 1ª e da 2ª conxugación. Recordade que en galego hai sete fonemas vocálicos, xa que podemos ter e aberto (/ɛ/) ou e pechado (/e/) e o aberto (/ɔ/) ou o pechado (/o/). Polo tanto, estes verbos teñen alternancia vocálica porque, aínda que non cambie a letra, cambia o fonema.
En resumo, nos verbos da 1ª conxugación, sempre é vogal aberta agás na 2ª e 3ª persoa do plural e na 2ª de imperativo.
Nos verbos da 2ª conxugación, son pechadas a 1ª do singular e do plural e a 2ª do plural.
- Que bebes? /ɛ/ 2ª singular presente indicativo
- Bebo auga. /e/ 1ª singular presente indicativo
- Bebe este zume, verás que rico está. /e/ imperativo (se fose 2ª ou 3ª singular presente indicativo, sería aberta)
- Toma este agasallo. /ɔ/ imperativo
- Levo todo o día pedíndovos que levedes este saco para o lixo. Levo /ɛ/ 1ª singular presente indicativo - levedes /e/ 2ª plural presente de subxuntivo
- Come axiña. Se non comes terei que marchar. Come /o/ imperativo (se fose 2ª ou 3ª singular presente indicativo, sería aberta) - comes /ɔ/ 2ª singular presente indicativo
- Luís sempre come moi rápido. /ɔ/ 3ª singular presente indicativo
Ex. 3
a) sigue: 2ª singular imperativo / segue: 3ª singular presente indicativo
b) durmo: 1ª singular presente indicativo / durma: 1ª e 3ª singular presente subxuntivo
c) vamos: 1ª plural imperativo / imos: 1ª plural presente indicativo
Ex. 4
Oír (páx. 14 do apéndice)
- presente indicativo: oio, oes, oe, oímos, oídes, oen
- pretérito indicativo: oín, oíches, oíu, oímos, oístes, oíron
- presente subxuntivo: oia, oias, oia, oiamos, oiades, oian
Valer (páx. 17 do apéndice)
- pres. ind.: vallo, vales, vale, valemos, valedes, valen
- pret. ind.: valín, valeches, valeu, valemos, valestes, valeron
- pres. subx.: valla, vallas, valla, vallamos, vallades, vallan
Caber (páx. 12 do apéndice)
- pres. ind.: caibo, cabes, cabe, cabemos, cabedes, caben
- pret. ind.: couben, coubeches, coubo, coubemos, coubestes, couberon
- pres. subx.: caiba, caibas, caiba, caibamos, caibades, caiban
Querer (páx. 15 do apéndice)
- pres. ind.: quero, queres, quere, queremos, queredes, queren
- pret. ind.: quixen, quixeches, quixo, quixemos, quixestes, quixeron
- pres. subx.: queira, queiras, queira, queiramos, queirades, queiran
Ser (páx. 11 do apéndice)
- pres. ind.: son, es, é, somos, sodes, son
- pret. ind.: fun, fuches, foi, fomos, fostes, foron
- pres. subx.: sexa, sexas, sexa, sexamos, sexades, sexan
Ex. 5
- estiveres: 2ª singular, futuro subxuntivo, verbo estar
- fixeran: 3ª plural, antepretérito, vero facer
- din: 3ª plural, presente indicativo, verbo dicir
- dei: 1ª singular, pretérito indicativo, verbo dar
- houbésedes: 2ª plural, pretérito subxuntivo, verbo haber
- puido: 3ª singular, pretérito indicativo, verbo poder
- dicirdes: 2ª persoa plural, infinitivo conxugado
Ex. 6
- desculpe: 2ª persoa singular, imperativo
- nomear: infinitivo
- resultará: 3ª persoa singular, futuro de indicativo
- erixían: 3ª persoa plural, copretérito
- exclamou: 3ª persoa singular, pretérito indicativo
- pode: 3ª persoa singular, presente indicativo
- conserva: 3ª persoa singular, presente indicativo
Comentarios
Publicar un comentario